Ücret garanti fonu, işçilerin, işverenin ödeme güçlüğüne düşmemesi hallerinde iş ilişkisinden kaynaklanan ücret alacağını garanti etmeyi amaçlamaktadır. Başka bir ifadeyle ücret garanti fonu, işverenin ödeme aczine düştüğü durumlarda, işçinin ücretinden tamamen mahrum kalmasını engellemeyi amaçlamaktadır.
Fonun kuruluş gerekçesi, işverenin konkordato ilan etmesi, iflası veya işveren için aciz vesikası alınması gibi nedenlerle ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde, iş ilişkisinden kaynaklanan son üç aylık ücreti güvence altına alınan işçinin, iflas ve konkordato gibi durumlarda sıkça karşılaşılan ücretini hiç alamama riskinden kurtarılmış olması olarak açıklanmıştır.
Bu amaçla hazırlanan Ücret Garanti Fonu Yönetmeliği, Resmi Gazetede yayımlanarak, 26 Mayıs 2008’den itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girdi.
Yönetmelik, işverenin ödeme güçlüğüne düşmesi halinde fondan yapılacak ödemeler ile Ücret Garanti Fonunun oluşumu ve uygulanması ile ilgili usul ve esasları düzenliyor.
Yönetmelik hükümleri, 4447 sayılı işsizlik Sigortası Kanunu kapsamına giren sigortalılar hakkında uygulanacak.
Fonun gelirleri, işverenlerce işsizlik sigortası primi olarak yapılan ödemelerin işveren payının yıllık toplamının yüzde biri ile bu primlerin değerlendirilmesinden elde edilen kazançlardan oluşacak.
Başvuru ve ödeme esasları Yönetmelikle aşağıdaki şekilde düzenlendi:
“MADDE 8 – Kurum tarafından ücret alacağının ödenebilmesi için iş sözleşmesinin devam edip edilmediğine bakılmaksızın,
a) İşveren hakkında aciz vesikası alınması durumunda, icra dairesinden alınan aciz vesikası veya 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 105 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca alınacak hacze kabil mal bulunmadığına ilişkin haciz tutanağı ve işveren tarafından düzenlenen işçi alacak belgesi,
b) İşverenin iflası durumunda, mahkemece verilen iflas kararı veya İcra ve İflas Kanununun 166 ncı maddesi uyarınca iflas kararının ilan edildiğini gösteren belge ve iflas dairesi veya iflas idaresi tarafından onaylanan işçi alacak belgesi,
c) İşverenin iflasının ertelenmesi durumunda, mahkemece verilen iflasın ertelenmesi kararı veya İcra ve İflas Kanununun 166 ncı maddesi uyarınca iflasın ertelenmesinin ilan edildiğini gösteren belge ve kayyım tarafından onaylanan işçi alacak belgesi,
ç) İşveren hakkında konkordato ilan edilmesi durumunda, mahkemece verilen konkordato mühlet kararı veya İcra ve İflas Kanununun 288 inci maddesi uyarınca konkordato mühlet kararının ilan edildiğini gösteren belge ve konkordato komiser veya konkordato tasfiye memuru tarafından onaylanan işçi alacak belgesi ile birlikte işçinin Kurum birimine başvurması gerekir.
Ödemeye ilişkin usul ve esaslar
MADDE 9 – (1) Ek-1’de yer alan İşçi Alacak Belgesi işverenin ödeme güçlüğüme düştüğü tarihten önceki ücret alacaklarına ilişkin olmalıdır.
(2) İşçinin, işverenin ödeme güçlüğüne düşmesinden önceki son bir yıl içinde aynı işyerinde çalışmış olması gerekir.
(3) Günlük ücret alacağı 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesi uyarınca belirlenen günlük kazanç üst sınırını aşamaz.
(4) Ücret alacağı, işçinin kuruma başvuru tarihini izleyen ayın sonuna kadar ödenir.
(5) Bu kapsamda yapılacak ödemeler, Fon kaynaklarıyla sınırlıdır. Ödemeler, Kuruma başvuru sırasına göre yapılır.”
Av.Ayşe Z. AYDIN
ARED Genel Koordinatörü
Açıkhavada Haberler / Ocak-2010